ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ – ΚΤΙΡΙΟ ΣΧΟΛΗΣ ΟΥΡΣΟΥΛΙΝΩΝ, ΚΑΣΤΡΟ ΝΑΞΟΥ

Ένα πλήρως εξοπλισμένο και λειτουργικό συνεδριακό κέντρο λειτουργεί στο ιστορικό κτίριο της πρώην Σχολής Ουρσουλινών, που δεσπόζει στην κορυφή του Ενετικού Κάστρου της Χώρας Νάξου.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Το τάγμα των Ουρσουλινών

Η ιδρύτρια του τάγματος των Ουρσουλινών Άγγελα Μερί­τσι, γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1473 και πέθανε στις αρχές του 1540. Η μικρή κοινότητα που δημιουργήθηκε το 1535, είχε στόχο την Χριστιανική μόρφωση των κοριτσιών. Είχε μεγάλη διάδοση στην Ιταλία και Γαλ­λία. Οι Ουρσουλίνες αφοσιώθηκαν κυρίως στην διαπαιδαγώγη­ση των κοριτσιών και αξιοποίησαν τις ευκαιρίες αυτές για να ανοίξουν νέα ιδρύματα. Βρήκαν ανθρώπους πρόθυμους να τις βοηθήσουν, ώστε στις αρχές του 18ου αιώνα να υπάρχουν μόνο στη Γαλλία, τουλάχιστον 350 σπίτια και 9000 πε­ρίπου αδελφές.Το έργο της Αγίας Άγγελας πέρασε από τη Γαλλία στις γειτονι­κές χώρες: Βέλγιο, Γερμανία, κάτω χώρες, Αυστρία, Πολωνία, Τσεχο­σλοβακία αλλά και σε όλο τον κόσμο.

Οι Ουρσουλίνες στην Ελλάδα

Θα μπορούσε κανείς να τοποθετήσει την άφιξη των Ουρσου­λινών στην Ελλάδα ήδη από το 1524, όταν η Αγία Άγγελα έφθασε στη Βενετοκρατούμενη τότε Κρήτη ενώ ταξίδευε για προσκύνημνα προς τους Αγίους Τόπους.

Στους Ιησουίτες μοναχούς οφείλεται η εγκατάσταση της Αδελφό­τητας της Αγίας Ούρσουλας στη Νάξο. Το 1639 οι Ιησουίτες άρχισαν διαπραγματεύσεις με τις Ουρσουλίνες του Παρισιού, για την απο­στολή μερικών μοναχών στην Ελλάδα , προκειμένου να ιδρύσουν σχολεία για τις νέες των Κυκλάδων.

Το 1670 δυο γυναίκες του κάστρου της Νάξου φόρεσαν το μο­ναχικό σχήμα των Ουρσουλινών. Αρχικά πρόσφεραν θρησκευτικές υπηρεσίες στην Κοινότητα. 

Ίδρυση Σχολής Ουρσουλινών Νάξου

Το 1739 ολοκληρώθηκαν οι κτιριακές εγκαταστάσεις και την ίδια χρονιά 4 νέες από το κάστρο φόρεσαν το μοναχικό σχήμα των ουρσουλινών. Πολύ γρήγορα κατέφθασαν πολλά κορίτσια από την Κωνσταντινούπολη, την Μέση Ανατολή και το Αρχιπέλαγος. Στο σχολείο διδάσκονταν ανάγνωση, γραφή, χρι­στιανική κατήχηση και εργόχειρο.

Πολύ γρήγορα το σχολείο της Νάξου είχε αποκτήσει διεθνή φήμη και εξελίχθηκε σε ένα από τα καλύτερα σχολεία του ελεύθε­ρου Ελληνικού Κράτους. Με την άφιξη Γαλλίδων ουρσουλινών από το μοναστήρι του Μοντινύ το 1856 ύστερα από συνεννοήσεις με τον επίσκοπο του Ντιζόν, η σχολή της Νάξου γνώρισε ακόμη με­γαλύτερη αίγλη. Στη σχολή απονεμήθηκαν διεθνή βραβεία, ενώ οι έλληνες βασιλείς Γεώργιος και Όλγα την επισκέφτηκαν το 1904 και θαύμασαν τις παιδαγωγικές μεθόδους που εφάρμοσαν οι μοναχές. Το 1857 η σχολή διαμορφώθηκε σε Γαλλικό Παρθεναγωγείο με εξωτερικές και εσωτερικές μαθήτριες. 

Το 1930 γίνεται νέα επέκταση των κτιριακών εγκαταστάσεων. Αγοράστηκαν εννέα παλιές οικίες εντός του Κάστρου και στην θέση τους οικοδομήθηκε ένα νέο τριώροφο κτίριο, αυτό που ανακαινισμένο σήμερα στεγάζει το συνεδριακό κέντρο.

Το 1931 το Υπουργείο Παιδείας εγκρίνει την αίτηση των αδελ­φών να λειτουργήσει σαν ιδιωτικό Ελληνικό Γυμνάσιο υπό την επω­νυμία Ελληνογαλική Σχολή Ουρσουλινών Νάξου. 

Το 1937 επισκέφτηκε την σχολή ο διάδοχος του Ελληνικού Θρό­νου Πρίγκιπας Παύλος. Το 1940 την επισκέφτηκε ο Σεβ/στος Άγγελος Ρονκάλλι ο μετέπειτα εκλεγείς Πάπας με όνομα Ιωάννης 23ος. 

Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος επιφύλαξε σημαντικές κατα­στροφές στο μοναστήρι και τη σχολή εξαιτίας της επίταξης των κτι­ριακών εγκαταστάσεων από τις δυνάμεις κατοχής. Με την οικονο­μική ενίσχυση της Γαλλίας μπόρεσε να επαναλειτουργήσει από το σχολικό έτος 1946-1947. Όμως λόγω έλλειψης μοναχών το σχολείο επαψε να λειτουργεί το 1970. Τότε ανεχώρησαν και οι μοναχές για Τήνο και Αθήνα για να ενώσουν τις δυνάμεις τους στα σχολεία που λειτουργούσαν ήδη εκεί.

Η Σχολή Ουρσουλινών σήμερα

Το 1986 πωλήθηκε από την Ιερά Μονή Ουρσουλινών το σύνολο της σχολής στο Eθνικό Ίδρυμα Νεότητας. Το 2003 το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας παραχωρεί το σύνολο της πρώην σχολής Ουρσουλινών στο Δήμο Νά­ξου για 30 Χρόνια με την υποχρέωση να αποκαταστήσει- επισκευάσει αυτό στο σύνολο του και να το χρησιμοποιεί για όλο το υπόλοιπο χρονικό διάστημα της σύμβασης για πολιτιστικούς σκοπούς.

Έτσι επισκευάστηκε η Σχολή Ουρσουλινών συνολικής έκτασης 1.500m² και μετατράπηκε σε Πολιτιστι­κό και Συνεδριακό κέντρο. Στο κτίριο σήμερα στεγάζεται και το Ιστορικό Αρχείο* ενώ διαμορφώνεται και η Βιβλιοθήκη.
Οι Ουρ­σουλίνες κράτησαν ένα μέρος του σχολικού συγκροτήματος και το χρησιμοποιούν κατά την θερινή περίοδο για σεμινάρια, Θρησκευ­τική περισυλλογή και άλλες εκδηλώσεις νεανίδων ή εφήβων. 

*Το Ιστορικό Αρχείο Νάξου ιδρύθηκε στα τέλη του 1945 χάρη στην επιμονή και το όραμα του Προοδευτικού Ομίλου Νάξου και του ιδρυτή του Ιωάννη Δελλαρόκκα. Πρόκειται για ένα «μουσείο» τεκμηρίων με πολύτιμες συλ­λογές έγγραφων και βιβλίων που αναδεικνύουν την ιστορία και τον πολιτισμό της Νάξου μέσα στο χρόνο, ξεκινώντας από τον 16ο αιώνα και φτάνοντας μέχρι τις μέρες μας. 

Προσαρμογή από κείμενο του Π. Εμμανουήλ Ρεμούνδου 
Βιβλιογραφία: Ιωάννου Ν. Δελλα-Ρόκκα: Χρονικόν της σχολής Ουρσουλι­νών Νάξου (1630-1969). 
Ανάτυπον Επετ. Ετ. Κυκλ. Μελετών. Τόμος Η΄1969. Σελ. 161-200. 
Π. Μάρκου Φώσκολου: Η Aγία Άγγελλα Μερίτσι και οι μοναχές Ουρσουλίνες. Αθήνα 1990.